Ryś występujący w Polsce zasiedla lasy Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego, Puszczę Białowieską, Augustowską, Knyszyńską i Borecką, Kotlinę Biebrzańską, Wschodnie i Zachodnie Karpaty oraz Pogórze Karpackie. Obecność rysi zaobserwowano również w Borach Tucholskich, Puszczy Noteckiej oraz Słowińskim Parku Narodowym.
Dla potrzeb ludzkości na świecie pozyskuje się wiele typów różnych surowców. Każde państwo świata posiada z reguły zasoby jakichś surowców, a inne sprowadza z zagranicy. Podobnie jest w przypadku Polski. Jesteśmy krajem o dużych zasobach niektórych surowców, w innych zaś zmuszeni jesteśmy do importu. Polska jest zasobna przede wszystkich w surowce chemiczne i skalne, a sprowadza surowce energetyczne i niektóre metaliczne. Spis tematów (kliknij, aby przejść do wyboru tematów) Środowisko przyrodnicze Polski III Surowce mineralne Polski Surowce tworzą się w zróżnicowanych warunkach, co powoduje też różny sposób ich osadzania w skałach. Wśród głównych form złóż mineralnych wyróżniamy: Słupy/diapiry/wysady – pionowe złoże powstałe w wyniku nacisku i osiadania sąsiednich warstw skalnych, wypychających złoże ku górze. Typowe dla soli kamiennej i gipsu. Żyły – złoże przebiegające w poprzek starszych skał, wypełniające szczeliny i spękania między nimi. Może dotyczyć wielu surowców, np. złota, granitu. Pokłady – rozległe, poziome złoże skały osadowej, zlokalizowane pomiędzy innymi poziomymi warstwami skalnymi. Dotyczy wielu różnych surowców np. węgla kamiennego, węgla brunatnego, siarki, soli potasowej czy miedzi. Gniazda – złoże o nieregularnym kształcie, wypełniające wolne przestrzenie wewnątrz innych skał. Może dotyczyć np. boksytów, cynku i ołowiu. Soczewki – typ złoża, które wypełnia wydłużone przestrzenie miedzy warstwami skał, z największą koncentracją w centrum i malejącą ku obrzeżom złoża. Najczęściej dotyczy metali np. żelaza, chromu i metali niezależnych. Konkrecje – owalne złoże powstałe na skutek narastania osadu surowca wokół obiektu (jądra konkrecji). Może dotyczyć różnych surowców, rozmaitych metali, ale też fosforytów. Formy złóż mineralnych Źródło: Surowce świata, w tym te występujące w Polsce dzieli się na 4 grupy: Surowce energetyczne – wykorzystywane do produkcji energii cieplnej lub elektrycznej. Surowce metaliczne – wykorzystywane głównie w przetwórstwie przemysłowym. Surowce chemiczne – wykorzystywane głównie w przemyśle chemicznym. Surowce skalne – wykorzystywane przede wszystkim w budownictwie. Surowce w Polsce są rozmieszczone nierównomiernie. Największe bogactwo różnych typów surowców występuje w Polsce południowej i południowo-zachodniej, z kolei najuboższe są obszary Polski północnej i północno-wschodniej. Największe przemysłowe znacznie w Polsce mają wydobywane zasoby: Węgla kamiennego Węgla brunatnego Gazu ziemnego Miedzi Soli kamiennej Surowców skalnych wszelkiego typu 1. Surowce energetyczne Wśród czterech głównych surowców energetycznych, w tym wydobywanych w Polsce są: Ropa naftowa Gaz ziemny Węgiel kamienny Węgiel brunatny W tej grupie najistotniejsze są zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego. Niestety Polska posiada ich relatywnie niewiele. Mimo, iż obszary występowania obu surowców (zazwyczaj występują one wspólnie) wydają się zajmować znaczną część kraju, bo występują we wschodniej Małopolsce, na Podkarpaciu i w Karpatach, jak również w Wielkopolsce, na Ziemi Lubuskiej czy na Pomorzu Zachodnim, a dodatkowo także pod dnem Bałtyku; to ich złoża są ubogie (a często także wyczerpane) i nie pozwalają na zaspokojenie krajowego zapotrzebowania. Zasoby i kopalnie surowców energetycznych w Polsce Źródło: Najstarsze polskie złoża ropy naftowej leżą w Karpatach i na Podkarpaciu, ale obecnie są niemal w całości wyczerpane. Obecnie największe wydobycie ropy prowadzi się w Wielkopolsce, na Pomorzu Zachodnim (Kamień Pomorski) oraz z dna Bałtyku. Choć pierwsze przemysłowe wydobycie ropy naftowej uruchomiono w Bóbrce, to światowy początek przemysłu naftowego to stare szyby z XIX wieku w Gorlicach Źródło: Polska w 2020 r. wydobywała zaledwie około 0,93 mln ton ropy naftowej, podczas gdy na świecie było to około 4,4 mld ton. Tymczasem zapotrzebowanie Polski na ropę sięga (np. w 2018 r.) ponad 27 mln ton rocznie. Krajowe wydobycie, mimo sukcesywnego jego rozwijania, zaspokajało zaledwie około 3% potrzeb kraju. Oznacza to, że Polska importuje rocznie nawet 25-26 mln ton ropy naftowej, głównie z Rosji (około 2/3 całego importu tego surowca). Ropa naftowa jest wykorzystywana przede wszystkim do produkcji paliwa. Znajduje także zastosowanie w produkcji smarów, olejów, parafin i naft oraz jako składnik asfaltu i tworzyw sztucznych. Jedną ze spółek zajmujących się wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego z dna Bałtyku jest Lotos Petrobaltic, który sukcesywnie zwiększa wydobycie Źródło: Polska posiada większe zasoby gazu ziemnego. Występują one w tych samych obszarach co ropa naftowa, jednak kluczowe wydobycie prowadzi się tutaj w Wielkopolsce i na Podkarpaciu. W 2020 r. wydobywano w naszym kraju około 3,8 mld m3 tego paliwa rocznie (dla porównania na świecie było to ponad 3,5 bln m3), podczas gdy krajowe zapotrzebowanie wynosiło około 18,7 mld m3. Wydobycie utrzymuje się na podobnym poziomie, mimo ciągłych poszukiwań nowych złóż i zaspokaja około 20% krajowego zapotrzebowania na gaz. Jego eksploatacją zajmuje się państwowe przedsiębiorstwo PGNiG. Tymczasem zapotrzebowanie stale wzrasta, przez co rośnie także import gazu do Polski. Ponad 50% gazu importuje się z Rosji, ale stale wzrasta rynek gazu skroplonego (LNG) importowanego głównie z państw arabskich ( z Kataru). Szansą na dywersyfikację dostaw gazu do Polski jest rozbudowa gazoportu Świnoujście Źródło: Przez pewien czas, około 2012 r. wydawało się, że Polska może stać się światowym potentatem produkcji gazu za sprawą tzw. gazu łupkowego. Niestety okazało się, że budowa geologiczna Polski nie sprzyja wydobyciu istniejących zasobów i marzenie o eksporcie polskiego gazu do innych państw i czerpaniu z tego zysków – spaliło na panewce. Podstawowym zastosowaniem gazu jest jego spalanie do produkcji energii cieplnej, w drugiej kolejności – elektrycznej. W formie skroplonej może być wykorzystywany jako paliwo. Znajduje też zastosowanie w niektórych wyrobach przemysłu chemicznego i przy produkcji tworzyw sztucznych. O wiele korzystniej przedstawiają się polskie zasoby węgla kamiennego, jak również węgla brunatnego, w których wydobyciu jesteśmy w grupie światowych liderów. Niestety wykorzystanie obu tych paliw jest niekorzystne dla środowiska naturalnego, koszty wydobycia szybko rosną (przez co opłacalność spada, a nawet dochodzi do sytuacji gdy importuje się tańszy węgiel z zagranicy mimo wystarczającego wydobycia w kraju!), dodatkowo zasoby skończą się w perspektywie maksymalnie kilkudziesięciu lat. Istotne złoża węgla kamiennego znajdują się w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (80% zasobów polskiego węgla), gdzie działa też najwięcej kopalń tego surowca. Jedna duża kopalnia (Bogdanka) działa także w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. W przeszłości wydobycie prowadzono w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym w okolicach Wałbrzycha, ale zakończono je w 2000 r. Intensywne wydobycie węgla prowadzi się w kopalni w Rybniku Źródło: Na świecie wydobywa się (2018) około 7,7 mld ton węgla rocznie, z tego 63 mln ton w Polsce (2018). Pod tym względem Polska jest europejskim liderem (nie licząc Rosji). Jednak to znaczny spadek, bo jeszcze w 2001 r. przekraczało ono 100 mln ton. Wydobycie z roku na rok maleje, mimo iż zaspokaja 100% polskich potrzeb. Nie jest jednak opłacalne ekonomicznie, głównie ze względu na rosnące koszty. Z tego powodu, w samym 2018 r. zaimportowano do Polski 20 mln ton węgla kamiennego z zagranicy, głównie z Rosji, podczas gdy na hałdach przy kopalniach leżało odłogiem nawet 5 mln wydobytego węgla, a kolejne miliony nie były wydobywane mimo faktycznej możliwości sektora górniczego. Wydobycie węgla kamiennego w Polsce maleje każdego roku i prognozuje się, że może zakończyć się całkowicie nawet do 2040/2050 r. lub niewiele później. Węgiel kamienny jest wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej. Dodatkowo wykorzystuje się go do produkcji niektórych leków i wyrobów chemicznych np. barwników, przy produkcji tworzyw sztucznych oraz w hutnictwie do produkcji koksu i stali. Polska dysponuje również dużymi zasobami węgla brunatnego. Ich rozmieszczenie ma bardziej punktowy charakter. Trzy główne miejsca wydobycia to: Zagłębie Bełchatowskie, Zagłębie Konińskie i Zagłębie Turoszowskie (Bogatynia). Wydobycie węgla brunatnego w Zagłębiu Turoszowskim stało się przedmiotem sporu Polsko-Czeskiego na tle ekologii Źródło: Na świecie w 2018 r. wydobywano około 1,2 mld ton tego surowca, w tym około 61 mln ton w Polsce. Polska odpowiadała za ponad 5% światowej produkcji tego surowca i zajmowała 6/7 miejsce na świecie i drugie w Europie po Niemczech (pomijając Rosję). Podobnie jak w przypadku węgla kamiennego, wydobycie stale spada. Niemniej jednak jest ono znacznie bardziej opłacalne w polskich warunkach terenowych (metoda odkrywkowa), acz ze względu na niską wartość kaloryczną tego paliwa, praktycznie się go nie eksportuje. Polska w całości wykorzystuje więc własne wydobycie i jest ono adekwatne do potrzeb (100% zapotrzebowania). Prognozuje się jednak, że jeszcze przed 2050 r. Polska całkowicie odejdzie od wydobycia tego paliwa, które jest niezwykle szkodliwe dla środowiska, a zasoby wyczerpują się. Podstawowym zastosowaniem węgla brunatnego jest produkcja energii elektrycznej i cieplnej (acz raczej w elektrociepłowniach niż paleniskach domowych). 2. Surowce metaliczne Polska nie należy do szczególnie mocno zasobnych w metale. Wśród wydobywanych kluczową rolę odgrywa miedź, w przeszłości pewną rolę odgrywały też cynk i ołów. W Polsce w pewnych ilościach wydobywa się lub wydobywało w przeszłości też żelazo, srebro, złoto, nikiel, selen, wanad, kobalt, molibden czy kadm, ale albo mają one niewielkie znaczenie, albo ich wydobycie jest śladowe. Zasoby i kopalnie wybranych surowców metalicznych w Polsce Źródło: Obecnie w Polsce nie wydobywa się w ogóle rudy żelaza, choć w przeszłości prowadzono wydobycie w Górach Świętokrzyskich. Zasoby występujące są nieeksploatowane głównie z powodu nieopłacalności (złe warunki geologiczne) lub niewielkich złóż. Jedynym rokującym zasobem wydają się złoża w okolicy Suwałk, ale nie są one wydobywane ze względu na głębokie zaleganie, a dodatkowo potencjalny silny konflikt ze środowiskiem naturalnym. Na świecie wydobywa się tymczasem 2,5 mld ton tego surowca rocznie. Polska najczęściej nie importuje rudy surowca, lecz gotowy wyrób w postaci stali. Tej zaimportowano w 2018 r. ponad 15 mln ton. Ruda żelaza służy do produkcji stali, z której powstają kolejne wyroby. Najkorzystniej przedstawia się w grupie metali, wydobycie miedzi. Polska wydobywa około 442 tys. ton tego metalu rocznie (nieznaczny spadek w ostatnich latach), podczas gdy wydobycie na całym świecie sięga około 20,5 mln ton. Nasz kraj odpowiada więc za 2% wydobycia światowego, co czyni nas jednym z liderów światowych (12 miejsce na świecie i 1 w Europie nie licząc Rosji). Wydobycie prowadzi się na Dolnym Śląsku w tak zwanym Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym (Lubin, Głogów, Polkowice). Nazwa może być mylna, gdyż miedzi nie wydobywa się w Legnicy, acz znajduje się tam huta tego metalu. Planuje się także uruchomienie wydobycia w Nowej Soli koło Zielonej Góry (Ziemia Lubuska) oraz w Wielkopolsce. Polska jest eksporterem miedzi. Prawie 400 tys. wydobywanego metalu (90%) przeznacza się na sprzedaż za granicę, głównie do Niemiec. Wydobycie miedzi w Polsce prowadzi państwowa spółka KGHM, która pozyskuje ten surowiec także w innych krajach świata (na zdjęciu kopalnia w Lubinie) Źródło: Miedź jest niezwykle ważnym surowcem w przemyśle elektronicznym jako składnik kabli, przewodów oraz wyrobów elektroniki użytkowej. Dodatkowo znajduje zastosowanie w pokryciach dachowych, przy produkcji paneli słonecznych, a nawet naczyń i sztućców. Jest też częstym składnikiem stopów z innymi metalami. W latach 1974 – 2020 Polska prowadziła także wydobycie rud cynku i ołowiu. Z tego cynku wydobywano 43 tys. ton, a ołowiu 18 tys. ton (2020). Dla porównania na świecie wydobywano odpowiednio 13,6 mln ton cynku i 4,6 mln ton ołowiu, polska eksploatacja miała więc śladowy udział w wydobyciu światowym. Ze względu na wyczerpanie opłacalnych ekonomicznie zasobów, w 2020 r. zamknięto jedyną w Polsce kopalnię – Pomorzany w Olkuszu na Górnym Śląsku. Tym samym wydobycie spadło do zera, a krajowe zapotrzebowanie opiera się w całości na imporcie, jednak jego dokładna wartość jest trudna do wskazania, ze względu na import głównie gotowych wyrobów z tych metali. Cynk i ołów mają szerokie zastosowanie. Cynk zwłaszcza jako ochrona stali przed korozją czy składnik niektórych stopów z innymi metalami. Dodatkowo używa się go do produkcji blachy dachowej, a nawet farb. Ołów z kolei ma zastosowanie przy produkcji baterii i akumulatorów, ponadto pokryć dachowych, blach czy rynien. Znajduje też zastosowanie w produkcji uzbrojenia (głównie amunicji). Wykorzystuje się także jego właściwości w celu ochrony przed promieniowaniem. 3. Surowce chemiczne Na tle innych grup surowców, Polska posiada dość znaczące zasoby surowców chemicznych, zwłaszcza soli kamiennej oraz siarki. Ponadto w Polsce występują sole potasowe, baryt, fluoryt i fosforyty, ale ich zasoby są niewielkie, przez co nie są wydobywane (lub jedynie na niewielką skalę). Zasoby i kopalnie wybranych surowców chemicznych w Polsce Źródło: Polska sól kamienna należy do największych skarbów naszego kraju. Już od średniowiecza, aż do 1996 r. eksploatację zasobów prowadzono w Bochni i Wieliczce, ale obecnie obie kopalnie pełnią jedynie funkcje muzeów. Królewskie kopalnie Soli w Bochni (zdjęcie) i Wieliczce są wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO Źródło: Obecnie największe eksploatowane zasoby soli kamiennej znajdują się na Kujawach – 80% całych zasobów, głównie w kopalniach w Kłodawie, Mogilnie oraz Górze pod Inowrocławiem. Pozostałe zasoby wydobywane znajdują się na przedpolu Karpat, w Wielkopolsce oraz okolicy Zatoki Puckiej. W 2020 r. w Polsce pozyskiwano 3,64 mln ton soli kamiennej (utrzymuje się na podobnym poziomie), podczas gdy na świecie było to około 270 mln ton. Polska była na 13 miejscu na świecie wśród głównych producentów soli. Odbiorcą soli jest głównie polski przemysł chemiczny, część jej zasobów eksportuje się do innych państw. Sól ma szerokie zastosowanie, zwłaszcza w gastronomii, ale też przy produkcji licznych wyrobów przemysłu chemicznego (chlor, soda, kwas solny), jak również wykorzystywana jest w celach leczniczych. Znajduje też zastosowanie jako sól drogowa. Drugim ważnym wydobywanym w Polsce surowcem chemicznym jest siarka. Choć na świecie obecnie większość pozyskiwanego surowca pochodzi z odsiarczanej ropy naftowej, gazu ziemnego i niektórych metali, w Polsce prowadzi się ciągle wydobycie metodą tradycyjną z kopalni w Osieku (jedyne takie miejsce na świecie – metoda podziemnego wytopu), a do 1996 r. także w sąsiednim Grzybowie. W przeszłości siarkę wydobywano (do lat 90-tych) w Zagłębiu Tarnobrzeskim, które było największym miejscem wydobycia siarki na świecie. Tanie zasoby z odsiarczania innych wydobywanych surowców doprowadziły jednak do załamania polskiego wydobycia siarki, po którym w Tarnobrzegu pozostało muzeum oraz sztuczne jezioro. W 2020 r. w Osieku wydobyto 422 tys. ton siarki, podczas gdy na świecie było to około 79 mln ton (w tym 99% z wykorzystaniem technologii odsiarczania). Kopalnia siarki w Osieku odgrywa marginalną rolę, ale jest celem wycieczek turystycznych Źródło: Siarka jest jednym z istotnych elementów przemysłu chemicznego, wykorzystywana do produkcji kwasu siarkowego czy nawozów mineralnych i środków ochrony roślin oraz leków. Ponadto znajduje zastosowanie w produkcji gum, barwników i zapałek. 4. Surowce skalne Polska jest jednym z najbardziej zasobnych w surowce skalne państw świata (a przynajmniej w relacji do swojej powierzchni). Zawdzięczamy to nie tylko złożonej budowie geologicznej, ale też obecności zlodowaceń. Zasoby i kopalnie wybranych surowców skalnych w Polsce Źródło: Dużą rolę odgrywają między innymi wydobywane w Niecce Nidziańskiej (Małopolska) oraz na Dolnym Śląsku złoża gipsów i anhydrytów. Ich wydobycie sięga ponad 1 mln ton rocznie (2020), przy wydobyciu światowym na poziomie około 151 mln ton. Są one wykorzystywane w budownictwie, modelarstwie oraz medycynie (stomatologia, chirurgia). Kolejna ważna grupa to różnego rodzaju tzw. kamienie drogowe i budowlane, do których należą surowce takie jak skały wulkaniczne: granity, bazalty, melafiry, gabra, porfiry, granodioryty, diabazy i sjenity; skały metamorficzne: gnejsy i marmury oraz skały osadowe: dolomity i wapienie oraz piaskowce. Ich znaczne zasoby znajdują się w Sudetach i na Dolnym Śląsku (połowa całych zasobów kamieni budowlanych jest w tym województwie) oraz w Górach Świętokrzyskich (głównie skały magmowe i metamorficzne), z kolei złoża wapieni i dolomitów znajdują się zwłaszcza w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. We wszystkich tych miejscach znajdują się też piaskowce, jednak ich największe skupisko jest w Karpatach. Łączne wydobycie wszystkich surowców w tej grupie sięga ponad 120 milionów ton. Kamienie drogowe, jak nazwa wskazuje – wykorzystywane są w budownictwie drogowym, do tworzenia chodników, krawężników, płyt drogowych oraz jako podsypy pod inne rodzaje nawierzchni drogowej. Część z nich znajduje też inne zastosowanie np. w produkcji nagrobków (granit, marmur). Polska posiada także zasoby kredy, których wydobycie prowadzi się na terenie południowego Podlasia, jest ono jednak niewielkie i sięga około 240 tys. ton. Ma dość szerokie zastosowanie – wapień w rolnictwie, produkcja farb, lakierów, materiałów budowlanych i tworzyw sztucznych. Kolejna ważna grupa to piaski, żwiry, gliny i iły, których zasoby występują powszechnie na terenie całego kraju, zwłaszcza w w centralnej i południowej części. Ze względu na niską wagę, łączna ilość wydobytych surowców to zaledwie około kilka milionów ton (piaski, żwiry, gliny) oraz kilka milionów metrów sześciennych (iły). Surowce skalne występują powszechnie na całym świecie, także w Polsce Źródło: Te surowce mają szerokie zastosowanie. Od przemysłu szklarskiego, jako materiał budowlany i półprodukt dla innych materiałów budowlanych (np. cementu), po produkcję wyrobów ceramicznych, a nawet materiałów ogniotrwałych. 5. Inne surowce Polska posiada niewielkie (lub wręcz zerowe) zasoby innych minerałów takich jak kamienie szlachetne oraz półszlachetne. Ich największe skupiska znajdują się w kilku pasmach Sudetów. Szczególnym skarbem Polski jest jednak bursztyn. Polska jest jednym z liderów światowej produkcji, których największe światowe zasoby (90%) znajdują się w Obwodzie Kaliningradzkim (Rosja). Plaże polskiej części Bałtyku są jednak również zasobne, zwłaszcza w Zatoce Gdańskiej w tym szczególnie na Mierzei Wiślanej. Szacuje się, że zbieracze na polskich plażach pozyskują rocznie nawet do 6 ton bursztynu. Wydobycie przemysłowe, najczęściej przy okazji robót ziemnych liczy się maksymalnie w setkach kilogramów. 17 kg bursztynu pozyskano w trakcie budowy przekopu Mierzei Wiślanej, znaczne ilości pozyskali jednak także lokalni mieszkańcy-zbieracze. Bursztyn najczęściej zbiera się po sztormach – dla wielu mieszkańców to okazja na dodatkowy zarobek Źródło: Kamienie szlachetne występujące w Polsce oraz bursztyn mają przede wszystkim znaczenie kolekcjonerskie i jubilerskie. W muzeum w Malborku można zobaczyć najciekawsze okazy. – Brył cięższych niż 200-300 gramów zazwyczaj już się nie obrabia, takie okazy są cenne same w sobie. Półkilogramowa bryłka potrafi kosztować kilkadziesiąt tysięcy złotych – podkreśla dr Sobecka. Bursztyn już od dawna odgrywał ważną rolę w gospodarce regionu. Złoża bursztynu bałtyckiego występują tylko w Rosji, Polsce, na Ukrainie i w Niemczech. Trójmiasto jest niekwestionowanym liderem obróbki i oprawy bursztynu, a branża bursztynnicza składa się z wielu zakładów rzemieślniczych oraz pracowni artystycznych. Od kilku lat branża ta z sukcesem podbija rynek chiński. O lokalnym i światowym rynku bursztynu, specyfice branży i recepcie na sukces rozmawiamy z Adamem Pstrągowskim, prezesem spółki S&A - największej polskiej firmy bursztynniczej. Jakie były początki pańskiej fascynacji bursztynem? Czy od razu planował pan stworzenie tak dużej firmy? Adam Pstrągowski: - Przygoda z bursztynem, zwanym złotem Bałtyku, rozpoczęła się już na samym początku mojej drogi jubilerskiej. Firma powstała w 1992 roku. Jako człowiek wychowany w rodzinie rzemieślniczej, niezwiązanej z jubilerstwem, postanowiłem zmienić podejście do biznesu budując systematycznie i od podstaw istnienie firmy, przyszłą strukturę przedsiębiorstwa, w której pracują do dziś pracownicy zatrudnieni w latach wraz z chińskim partnerem, posiada ok. 100 sklepów w Chinach. Skąd zainteresowanie lokalnej firmy właśnie tym rynkiem i skąd taka popularność polskich wyrobów z bursztynu w Azji? Bursztyn jest materiałem, który występuje tylko w regionie basenu Morza Bałtyckiego, jest rzadkim materiałem o wyjątkowej urodzie i to głównie doceniają klienci na całym S&A postanowiła rozpocząć promocję biżuterii bursztynowej w Chinach w 2001 roku. Od tego czasu nie jestem w stanie zliczyć ile razy odwiedzałem Azję ze względu na organizowanie pokazów, promocji oraz wystaw promujących biżuterię bursztynową z Polski. Dzisiaj, dzięki pracy całego zespołu S&A przy pomocy partnera chińskiego, zbieramy żniwo oraz dyskontujemy owoce swoich wysiłków. Korzysta z tego cała branża, która od ostatnich 2-3 lat ruszyła z całym impetem na podbój jest recepta na sukces w Chinach? Czy planuje pan zwiększenie ekspansji na rynki azjatyckie? Gdzie jeszcze eksportujecie swoje wyroby? - Nie ma jednoznacznej recepty na sukces. Efekty uzyskuje się dzięki systematycznej pracy oraz konsekwencji w marketingu, a przede wszystkim poprawnym odczytaniu potrzeb konsumenta a do tego wszystkiego należy dołożyć odrobinę szczęścia. S&A eksportuje swoje wyroby do wszystkich krajów EU, do USA, wspomnianych Chin. Jednocześnie poważnie przygotowujemy się do mocniejszego zaistnienia na rynku arabskim. Władze Gdańska lubią mówić o swoim mieście jako o stolicy bursztynu. Czy rzeczywiście Gdańsk zasługuje na to miano? - "Trzy razy tak", ten tytuł miastu się należy. Władze wykonały bardzo dużo pracy przy wspieraniu rozwoju branży oraz eksportu. Powstało nowe centrum targowe Amber Expo, autostrada A1 zwana Amber One, a co najważniejsze został podjęty z sukcesem temat uporządkowania poszukiwań oraz wygląda rynek bursztynu w Polsce w porównaniu z innymi krajami? Gdzie jeszcze na dużą skalę wydobywa się i obrabia bursztyn? - Głównym graczem w wydobyciu bursztynu jest Obwód Kaliningradzki, z którego można było importować surowiec. Było tak do momentu nałożenia przez władze Federacji Rosyjskiej embarga na eksport surowca. Polska jest jedynym i niekwestionowanym liderem obróbki i oprawy bursztynu w metale szlachetne, to nasza narodowa specjalizacja. Producenci z Litwy natomiast trudnią się wykonywaniem ozdób z samego bursztynu, głównie są to bursztynowe naszyjniki oraz był przez lata kojarzony z tanią pamiątką. Jak to się stało, że obecnie uchodzi za kamień luksusowy? Jestem przekonany, że w najbliższym czasie jako środowisko doprowadzimy przy wsparciu lokalnych władz do pełnego sformalizowania tematyki poszukiwań oraz wydobycia, tak aby uniezależnić się w pełni od surowca z Bursztyn jest materiałem, który występuje tylko w regionie basenu Morza Bałtyckiego, jest rzadkim materiałem o wyjątkowej urodzie i to głównie doceniają klienci na całym świecie. Dużo musiało upłynąć czasu, aby obalić stereotyp w świadomości Polek, zakorzeniony od czasów komuny, o bursztynie jako taniej pamiątce znad morza. Branża, składająca się z wielu doskonałych firm, zakładów rzemieślniczych oraz pracowni artystycznych, pokazuje wyjątkowy design, który jest jednoznacznie kojarzony na świecie jako "made in Poland". Mamy już swój własny rozpoznawalny styl oraz charakter polski zmaga się obecnie z brakiem dostaw surowca dostarczanego dotychczas z Rosji. Jakie są tego powody i czy jest szansa, że ta sytuacja się zmieni?Prowadzone są działania związane z dalszym porządkowaniem tematu poszukiwań oraz wydobycia surowca bursztynowego na terenie Polski. Temat jest na tyle ważny oraz istotny, iż czuje się duże zaangażowanie ze strony władz oraz organizacji przekonany, że w najbliższym czasie jako środowisko doprowadzimy przy wsparciu lokalnych władz do pełnego sformalizowania tematyki poszukiwań oraz wydobycia, tak aby uniezależnić się w pełni od surowca z jaki sposób, w tej sytuacji, radzą sobie lokalni producenci i jaki ma to wpływ na rynek?- Aktualnie, ze względu na nałożone embargo na sprzedaż surowca bursztynowego z kopalni w Jantarnym zlokalizowanej w Obwodzie Kaliningradzkim, znacznie wzrósł import surowca z terenów Ukrainy. Jednak to my, Polacy, mamy niepowtarzalną szansę, wykorzystując własne złoża oraz bogactwo kolorystyki bursztynu niespotykanej np: w surowcu z Ukrainy, zaistnieć na świecie jako kraj jednoznacznie kojarzony z wysoką jakością produktu luksusowego z modnym wzornictwem. Aby móc wydobywać bursztyn bez względu na miejsce jego występowania, trzeba uzyskać koncesję u geologa wojewódzkiego w lokalnym Urzędzie Marszałkowskim. Bursztyn występujący na Lubelszczyźnie różni się od tego występującego na Pomorzu tym, iż jest on umiejscowiony głęboko w ziemi (sięga aż 20 metrów głębokościKażda mapa burzowa wyposażona została w legendę, z którą należy się zapoznać, aby dokonać poprawnych odczytów. Wystarczy wejść na naszą stronę a mapa burzowa wyświetli się automatycznie, użytkownik naprawdę nie musi się wysilać przy jej obsłudze. Mapa burzowa nad Polską – Aktualne mapy burzowe Oglądając prognozy pogody możemy dowiedzieć się, że w najbliższych dniach w naszym regionie wystąpią gwałtowne burze. Jednak mijają kolejne dni, a burz jak nie było tak nie ma. Pojawia się pytanie gdzie jest burza? Odpowiedzi na nie próżno szukać w prognozach pogody. Z pomocą przychodzi nasza strona i mapa burzowa. Obsługiwanie mapy burzowej jest banalnie proste. W internecie dostępnych jest wiele radarów, naprawdę jest w czym wybierać. Dla użytkowników dostępne są mapy deszczowe, mapy burzowe, śniegu, wiatru, fal, widoczności, ciśnienia, a także mapy temperatur. Jak już się zdecydujesz i dokonasz wyboru to mapa burzowa Polski, albo mapa burzowa Europy automatycznie zostanie dostosowana i ukaże jedynie wybrane kolory, parametry i jednostki. Możliwe jest wyszukanie konkretnej miejscowości, albo za pomocą przycisków „+” i „-” przybliżenie bądź oddalenie mapy burzowej. Na mapie za pomocą kolorów została oznaczona siła występowania burzy. Monitor burz – przydatne urządzenie dla łowców burz Istnieją dość szerokie grono osób, które określają siebie mianem łowców burz. Osoby te są zafascynowane wyładowaniami atmosferycznymi, które towarzyszom burzom. Wydaje się jakby monitor burz został stworzony właśnie z myślą o nich. Śledzą oni każdy ruch burzy, wszystko po to, aby trafić na jak największą burzę i wiedzieć gdzie i kiedy muszą się pojawić. Mapa wyładowań atmosferycznych jest bardzo przydatna w śledzeniu burz, wiadomo dzięki niej kiedy, w jakim miejscu i z jaką siłą występują wyładowania atmosferyczne. A korzystając dodatkowo z mapy wiatrów są oni w stanie określić, w którym kierunku zmierza burza. Niektórzy obserwatorzy burz, dla których śledzenie i obserwowanie pogody jest ważnym w ich życiu hobby instalują specjalne czujniki, które wykrywają burze. Niekiedy czujniki te instalowane są nawet kilkaset kilometrów od ich miejsca zamieszkania. W oparciu o zgromadzone dane możliwe jest sporządzenie prognozy burz, a w oparciu o nie sporządzana jest mapa burzowa Polski, a także mapa burzowa Europy. W ten właśnie oto sposób sporządzana jest mapa wyładowań atmosferycznych. Zamontowanie takiego czujnika nie jest skomplikowane i może to zrobić każdy. Z całą pewnością działanie takie wspomoże grupę łowców burz. Radarowa mapa Polski Radarowa mapa Polski pozwala na wstępne określenie gdzie w danej chwili znajduje się burza. Do zjawisk atmosferycznych, które wskazują na występowanie warunków burzowych należy zaliczyć: grzmoty wraz z błyskawicami, pioruny, ciemne burzowe chmury, ulewny deszcz oraz grad. Mapa burzowa Polski umożliwia na bieżąco śledzenie gdzie jest burza. Na mapie widoczne jest przemieszczanie się burz nad krajem. Za pomocą kolorowych punktów oznaczane są obszary na jakich pojawiły się wyładowania atmosferyczne. Czerwone punkty to wyładowania doziemne, do których doszło w ciągu ostatnich 15 minut. Innymi kolorami oznaczane są późniejsze wyładowania atmosferyczne nawet do 2 godzin wstecz. Dzięki takiemu oznaczeniu mapa burzowa nad polską dokładnie pokazuje, w którym kierunku przemieszczają się komórki burzowe. Mapy burzowe znajdujące się na naszej stronie zostały wyposażone również w inne dodatkowe animacje. Mapy burzowe są na bieżąco aktualizowane. O wystąpieniu silnych burz można mówić dopiero wtedy, gdy spełniony zostanie przynajmniej jeden z czynników. O burzy pierwszego stopnia można mówić wtedy, gdy spadnie od 15 do 40 mm deszczu, wiatr w porywach będzie osiągał prędkość od 60 do 90 km/h i spadnie grad do 2 cm. O drugim stopniu można mówić, gdy spadnie 41-70 mm deszczu, wiatr osiągnie prędkość 91 – 110 km/h i spadnie grad od 2 do 5 cm. Natomiast o ekstremalnie silnych burzach, czyli burzy trzeciego stopnia można mówić wtedy gdy spadnie ponad 700 mm deszczu, albo wiatr osiągnie prędkość powyżej 110 km/h, bądź też spanie ponad 5 cm gradu. Przez radar meteorologiczny wykorzystywana jest odbiciowość opadu i chmur znajdujących się w stadium opadowym. W ten właśnie sposób możliwe staje się wskazanie obszarów, na których występuje deszcz, śnieg, grad i burze. Radar potrafi wykryć opady, występujące nawet w odległości 200 km. Radarowa mapa Polski składa się z całej sieci radarów, które znajdują się w różnych miastach, ale także w różnych krajach europejskich. Dzięki danym dostarczanym przez wszystkie rady można uzyskać obrazy zbiorcze. Monitor burz intensywność opadów prezentuje za pomocą skali kolorów. Kolorem żółtym oznaczane są obszary, na których występują niezbyt intensywne opady deszczu i śniegu. Z kolei kolory ciemne oznaczają obszary, na których odnotowano intensywne opady, a także kolor ten często określa obszary burzowe, na których występują również opady gradu. Jak widać burze potrafią przybrać naprawdę duże rozmiary, dlatego też warto śledzić mapy burzowe. Satelitarna mapa burz również może być bardzo przydatna, nie można ograniczać się wyłącznie do jednego źródła. Warto korzystać z kilku źródeł i weryfikować zdobywane informacje na bieżąco. Mapa wyładowań atmosferycznych – komórki burzowe Pojedyncze komórki burzowe znajdujące się w różnych stadiach rozwoju łączą się ze sobą tworząc w ten sposób burzę wielokomórkową. Chmurę burzy wielokomórkowej można podzielić na regiony prądów wznoszących i prądów opadających, które oddziela od siebie front porywistych wiatrów. Niekiedy front ten rozciąga się nawet na kilka kilometrów przed chmurą, czemu towarzyszy wzrost prędkości wiatru i ciśnienia atmosferycznego, spadek temperatury powietrza i gwałtowna zmiana kierunku wiatru. Na burzę wielokomórkową składają się pojedyncze komórki burzowe, które przechodzą przez kolejne stadia rozwoju chmury burzowej, w efekcie czego burze wielokomórkowe zyskują znacznie większą siłę niż pojedyncze komórki burzowe. Burze wielokomórkowe mogą trwać nawet kilka godzin. Zjawiska te są niezwykle niebezpieczne, dlatego też warto wyposażyć się w mapy burzowe. Dzięki monitorowaniu burz będzie można się lepiej przygotować na jej przybycie, albo po prostu będzie można ją ominąć. Mapy burzowe w obecnym świecie są bardzo przydatnym narzędziem, zarówno dla zwykłych ludzi jak i profesjonalistów, którzy w porę mogą wydać ostrzeżenie i tym samym uratować nie jednego człowieka. Gdzie jest deszcz? Mapa deszczu online Satelitarna mapa burz Satelity pogodowe zajmują się śledzeniem z kosmosu tego w jaki sposób się tworzą i przemieszczają układy chmur. Satelity okołobiegunowe przemieszczają się po orbitach nieopodal biegunów ziemskich, dość nisko, bo na wysokości 700-900 km nad Ziemią. Satelity okołobiegunowe nad danym obszarem przelatują jedynie dwa razy na dobę, więc nie mają one możliwości ciągłego śledzenia pogody w jednym konkretnym miejscu. Satelitarna mapa burz tworzona jest dzięki zdjęciom satelitarnym wykonywanym w paśmie podczerwieni i w świetle widzialnym. Pierwszy typ zdjęć rejestruje promieniowanie cieplne Ziemi i chmur co pozwala na śledzenie rozwoju pogody przez 24 godziny na dobę. Im jaśniejsza chmura tym niższa temperatura jej wierzchołków – chmura sięga do wyższych, ale zimniejszych warstw atmosfery. W przeciwieństwie do zdjęć w podczerwieni, zdjęcia w świetle widzialnym przedstawiają obrazy, które są bardzo zbliżone do obrazów widzianych ludzkim okiem. Oznacza to, że są one dostępne wyłącznie w ciągu dnia, a wykonywane zdjęcia są czarno-białe. Aby zdjęcia były bardziej czytelne obszary wolne od chmur są kolorowane.
Bursztyn – kopalna żywica drzew iglastych sprzed 40 milionów lat. Złociste bryłki znajdowane na plażach. Szlachetny surowiec do wyrobu biżuterii, od wieków używany jako kamień ozdobny, a także leczniczy. Niemy świadek historii naszej planety. Jak powstał i gdzie znajdują się jego najcenniejsze złoża? Historia ziemi zamknięta w bryłce bursztynu Już od czasów starożytnych
fot. 1. Najlepiej szukać bursztynu tuż po sztormie! Szczególnie w wodorostach zaplątują się małe bursztynowe bryłki. Największe szanse na jego znalezienie mamy na Wyspie Sobieszewskiej, w Ustce, Mikoszewie i Stegnie. 2. Dzisiaj bursztyn trafia coraz częściej do kosmetyków i jest podstawą zabiegów pielęgnacyjnych na ciało. Kremy zawierające bursztyn przeznaczone są do pielęgnacji cery zmęczonej i wymagającej odnowy komórkowej. Kosmetyki te poprawiają nawilżenie i natłuszczenie skóry oraz przywracają jej jędrność i elastyczność. Zmniejszają również wyraźnie szorstkość skóry i głębokość zmarszczek. 3. Bursztyn zainspirował także... restauratorów. „Jantarowy” rosół gotowany na perliczce, podany z makaronem i zieloną pietruszką lub stek z tuńczyka w towarzystwie blinów i bursztynowego sosu cytrusowo-miodowego. 4. Wyspa Sobieszewska jest jednym z bogatszych w bursztyn odcinków polskiego wybrzeża i jednocześnie miejscem zamieszkania najsłynniejszego polskiego poławiacza bursztynu, pana Sylwestra Maluchy. 5. Na świecie istnieje ponad 60 gatunków bursztynu. Obok pięknego bursztynu bałtyckiego istnieje również bursztyn japoński, meksykański czy dominikański. 6. Najbardziej ceniony jest bursztyn poławiany metodą tradycyjną. W ten sposób można znaleźć wyjątkowe okazy, ważące blisko 1kg. Brodzenie w wodzie do wysokości kolan pozwala na znalezienie najcenniejszych okazów. 7. W Chinach bursztyn ma szczególne znaczenie. Kupowany jest nie tylko ze względu na swoje estetyczne walory i pewną lokatę kapitału. Jest tam powszechnie uznawany za kamień o silnych leczniczych właściwościach, a także ma duże znaczenie symboliczne. Jest czwartym atrybutem Buddy. 8. Największym okazem znalezionym w Polsce jest waży prawie 10 kg. Odnaleziono go w 1860 roku w okolicach Kamienia Pomorskiego. 9. Jeśli mężczyzna jako pierwszy prezent podaruje kobiecie coś z bursztynu (najlepiej naszyjnik lub wisiorek) to na pewno zaprowadzi ją do podstawie materiałów prasowych Przeczytajcie więcej podróżniczych inspiracji:
W Polsce bursztyn bałtycki występuje w złożach: w okolicach Zatoki Gdańskiej, Mierzei Wiślanej, u nasady Mierzei Helskiej; w osadach polodowcowych, w tym w tzw. porwakach (np. dawna kopalnia bursztynu w Możdżanowie koło Słupska); w okolicach Lubartowa; na Kurpiach. Znaczenie
Zapoznajcie się z naszym poradnikiem: jak nie dać się kleszczom w sezonie 2022? Mapa występowania kleszczy, sposoby obrony przed nimi, objawy ukąszenia. grejak / zdjęcie ilustracyjneSezon na kleszcze w 2022 roku trwa w pełni. Te pajęczaki to zmora amatorów przebywania na łonie natury. Co trzeci z tych podstępnych pasożytów może powodować zakażenie niebezpiecznymi wirusami i wywoływać choroby. Lasy Państwowe ostrzegają: „Inwazja trwa". Jak się chronić przed tymi pajęczakami? Gdzie w Polsce jest najwięcej kleszczy? Jakie choroby przenoszą? Co zabrać na wycieczkę, aby nie dać się kleszczom? Zobacz naszą mapę kleszczy w treściGdzie w Europie i w Polsce występują kleszcze?Lasy Państwowe ostrzegają: „Inwazja kleszczy trwa"Kleszcze - czym są?Kleszcze na ciele człowiekaJakie choroby przenoszą kleszcze?Jak uchronić się przed kleszczami na wakacjach czy urlopie? Co odstrasza kleszcze?Kleszcze u zwierząt - jak postępować? Gdzie w Europie i w Polsce występują kleszcze?Kleszcze występują powszechnie w całej Europie. Ich ulubione miejsca to wszystkie tereny zielone - począwszy od parków, lasów i łąk do przydomowych ogródków. Od kilku lat duże natężenie występowania tych pasożytów notuje się szczególnie w województwie podlaskim, warmińsko-mazurskimi mazowieckim. Oto mapa kleszczy w Polsce i miejsc, w których w 2022 roku znaleziono kleszcze lub ich występowanie w dużych ilościach jest bardzo prawdopodobne:Lasy Państwowe ostrzegają: „Inwazja kleszczy trwa"Inwazja kleszczy w 2022 roku stała się faktem, o czym poinformowały Lasy Państwowe we wpisie na Twitterze. Leśnicy przypominają odwiedzającym tereny zielone turystom, jak postępować w przypadku ukąszenia przez kleszcza. O wzmożonym występowaniu tych niebezpiecznych pajęczaków na terenie Warmii i Mazur opowiedziała dr hab. Małgorzata Dmitryjuk z Katedry Biochemii na Wydziale Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w na Warmii i Mazurach występuje duży odsetek kleszczy zarażonych bakteriami Borrelia burgdorferi, czyli krętkami wywołującymi boreliozę. Z naszych badań wynika, że wśród kleszczy zdejmowanych ze zwierząt domowych oraz z dziko żyjących, głównie z saren oraz jeleni, aż 24% jest zarażonych krętkami. Z danych pochodzących z innych obszarów kraju wynika, że liczba zarażonych kleszczy stale wzrasta. Co istotne, do tej pory w naszym regionie notowaliśmy głównie zarażenia tylko przez kleszcze z gatunku Ixodes ricinus (kleszcz pospolity, kleszcz pastwiskowy), występujące najpowszechniej. Natomiast obecnie obserwujemy bardzo szybki wzrost populacji kleszczy z gatunku Dermacentor reticulatus (kleszcza łąkowego), o którym do niedawna sądzono, że atakuje wyłącznie zwierzęta. Niestety, mamy coraz więcej doniesień o ukąszeniach ludzi przez tego kleszcza. Nie ma bezpośrednich dowodów na przenoszenie przez D. reticulatus patogenów na człowieka, ale z pewnością odgrywa on dużą rolę w rozprzestrzenianiu wielu patogenów - czytamy na stronie oznacza to jednak, że reszta Polski wolna jest od kleszczy - wręcz przeciwnie! W 2022 roku już w prawie całym kraju odnotowano ich występowanie. Na kleszcze powinni uważać wszyscy ci, którzy wybierają się w okresie wiosenno-letnim na łono natury. Bez względu na to, czy jest to piknik na łące, wycieczka do lasu czy marsz po parku krajobrazowym, każdy może stać się ofiarą tego niebezpiecznego lasy - idealne miejsca na spacery. Znacie je wszystkie? [LISTA]Szlak Świętej Warmii coraz popularniejszy – pomysł na wiosenną wycieczkęKleszcze - czym są?Kleszcze to niewielkie (do 3 centymetrów długości, najczęściej mniej niż 1,5 cm) pajęczaki o owalnym kształcie, które pasożytują na ludziach i zwierzętach. Odżywiają się krwią przez około 15 dni - właśnie dlatego najczęściej „wczepiają się” w miękkie i ciepłe miejsca na ciałach swoich ofiar. Kiedy znajdą się w dogodnej dla siebie lokalizacji, za pomocą ostrej części aparatu gębowego wycinają otwór w naskórku i przyczepiają się, wysysając krew. Ukłucie kleszcza nie boli - ślina tych stawonogów zawiera środek na ciele człowiekaKleszcz na skórze człowieka natalyaa / nie są specjalnie wybrednymi pasożytami, dlatego po wizycie w miejscu, w którym występują te pajęczaki, dobrze jest sprawdzić całe swoje ciało. Szczególną uwagę powinniśmy poświęcić okolicom pod kolanami, pod pachami i skórze na głowie, dokładnie przeczesując włosy Narażone na ukąszenia kleszczy są również dzieci - te niebezpieczne stawonogi uwielbiają chować się w dziecięcych pachwinach, na głowie, klatce piersiowej i karku. Jedynymi miejscami na ciele człowieka, na których nie odnotowano dużej przyczepności kleszczy były stopy, dłonie oraz choroby przenoszą kleszcze?Niektóre kleszcze są nosicielami wielu niebezpiecznych wirusów i bakterii, które przenikają do organizmu ludzkiego lub zwierzęcego ze śliną pasożyta. Szacuje się, że ponad 30% kleszczy jest czymś zakażonych. Szansa na wprowadzenie przez pajęczaka wirusów czy bakterii do naszego organizmu jest więc dość wysoka. Najbardziej znaną chorobą, którą mogą nas zarazić kleszcze jest borelioza - niebezpieczna choroba zakaźna, którą dość trudno wykryć. Spowodowana jest przez krętki Borelli, którymi zarażonych jest bardzo dużo kleszczy. Krętki przedostają się do organizmu człowieka najczęściej przez ślinę lub wymiociny pasożyta. Jednym z pierwszych objawów jest tzw. rumień wędrujący (niestety nie ukazuje się u wszystkich zakażonych), czyli okrągłe zaczerwienienie pojawiające się w okolicy ukąszenia kleszcza. Rodzajów boreliozy jest kilka - może ona zaburzać funkcjonowanie całego organizmu (głównie stawów, serca i układu nerwowego) i ujawnić się dopiero po wielu latach. Anaplazmoza to kolejna choroba, którą przenoszą kleszcze. Występuje rzadko, a jej przebieg jest często bezobjawowy. Ci, którzy odczują jakiekolwiek skutki choroby, najczęściej będą uskarżać się na wysoką gorączkę, silne bóle głowy, bóle mięśni i stawów, dreszcze, nudności i inne zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wysypkę, a nawet powiększenie niektórych narządów. Kleszczowe zapalenie mózgu to zdecydowanie najgroźniejsza dolegliwość przenoszona przez kleszcze. Spowodowana jest zakażeniem wirusem KZM, który atakuje komórki w mózgu żywiciela. Na zakażenie KZM narażeni są przedstawiciele wszystkich grup wiekowych, w tym niemowlęta. Choć rozwój choroby zależy od organizmu, w skrajnych przypadkach kleszczowe zapalenie mózgu może prowadzić nawet do śmierci. Najczęstszymi objawami KZM są te grypopodobne - gorączka czy ból mięśni. Jeżeli u zakażonego dojdzie do rozwoju następnego etapu choroby, zajęte zostaną struktury w jego centralnym układzie nerwowym. Towarzyszyć temu mogą gorączka, ból głowy, sztywność karku, zaburzenia równowagi czy napady padaczkowe. Szczyt zachorowań przypada co roku na lipiec, sierpień, wrzesień i październik, dlatego tak ważna jest ochrona przed kleszczami i odpowiednie przygotowanie do pieszych i rowerowych wycieczek. Wysokie klify i dom orła bielika. Co warto zobaczyć w Wolińskim Parku Narodowym? Wiosna w Kampinoskim Parku Narodowym. Dlaczego warto pojechać tam właśnie teraz?Jak uchronić się przed kleszczami na wakacjach czy urlopie? Co odstrasza kleszcze?Od lat ludzie próbują poradzić sobie ze skutkami ukąszeń przez kleszcze, jednak istnieje kilka sposobów, które mogą w znacznym stopniu pomóc w zwalczaniu groźnych chorób. Jeżeli wybieracie się na wycieczkę do lasu, na łąkę lub w inne miejsce, gdzie mogą występować te pajęczaki pamiętajcie o wybraniu odpowiedniego ubioru. Wybierając się nad jezioro, do lasu czy na łąkę koniecznie zaopatrzcie się w czapkę lub inne nakrycie głowy. Kleszcze mogą ukrywać się w koronach drzew i dogodnym momencie spaść na głowę potencjalnego żywiciela. Dobrym sposobem na zabezpieczenie się przed kleszczami jest również założenie długich skarpet i wsunięcie w nie nogawek spodni oraz założenie odzieży w jasnych kolorach, dzięki czemu łatwiej będzie znaleźć na ubraniach ciemnego pajęczaka. Możliwie szczelnie okryj ciało (koszula z długim rękawem, długie spodnie, zakryte buty). Po powrocie z lasu lub parku zdejmij ubranie i wytrzep je. Obejrzyj całe ciało. Kleszcze najczęściej wbijają się w miejsca, gdzie mamy najcieńszy naskórek - czytamy w komunikacie Lasów jeszcze można zrobić, by uniknąć ukąszenia kleszcza?Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu to najlepsza ochrona przed tym niebezpiecznym zakażeniem. Najlepiej wykonać je wczesną wiosną - w tym czasie notuje się wzrost aktywności kleszczy. Jej przyjęcie zaleca się osobom przebywającym na obszarach, w których odnotowano dużą ilość tych pasożytów. Przyjęcie każdej szczepionki powinno być uprzednio skonsultowane z lekarzem. Koniecznością jest także zaopatrzenie się w preparaty odstraszające kleszcze. Na rynku jest ich cała masa - najczęściej w formie sprayu. Najlepiej działają te, w których składzie można znaleźć DEET, IR3535, olejek z eukaliptusa cytrynowego czy pikarydynę. Uwaga! Przed użyciem preparatów na dziecięcej skórze warto zasięgnąć porady specjalisty - nie wszystkie substancje nadają się do użycia w przypadku maluchów. Apteczka i zestaw do usuwania kleszczy w plecaku to zawsze dobry pomysł. W przypadku ukąszenia kleszcza kluczowy jest czas - im szybciej go usuniemy, tym mniejsze ryzyko zakażenia. Trzeba jednak potrafić usunąć je w odpowiedni sposób i najlepiej poprosić o usunięcie pasożyta pracownika placówki medycznej. Jeżeli nie jest to możliwe i potraficie sami rozprawić się z kleszczem, musicie być zaopatrzeni w pęsetę i środki odkażające oraz opatrunkowe. Kleszcze u zwierząt - jak postępować?Zwierzęta również są bardzo narażone na ukąszenia kleszczy i tak jak u ludzi, może wiązać się to z poważnymi powikłaniami. U zwierząt domowych (szczególnie psów), których skóra pokryta gęstą sierścią stanowi idealne środowisko dla pasożytów, jedną z chorób wywoływanych przez kleszcze jest babeszjoza. Do jej objawów należą: wysoka gorączka, osłabienie i brak apetytu. Niewykryta babeszjoza prowadzi do niewydolności wielu narządów, zaburzeń neurologicznych czy niskiego ciśnienia krwi pupila. Tym bardziej ważne jest, żeby usunąć pajęczaka ze skóry zwierzęcia jak najszybciej. Jak to zrobić? Kleszcza (tuż przy skórze) należy chwycić i wykręcić pęsetą szybkim, zdecydowanym ruchem. Pod żadnym pozorem nie wolno go niczym smarować - zwiększa to ryzyko przeniesienia choroby. Jeżeli część pajęczaka zostanie w skórze, zwierzę trzeba zabrać jak najszybciej do weterynarza, a po całym zabiegu bacznie obserwować zachowanie czworonoga. By zabezpieczyć pupila przed atakami kleszczy warto już teraz poprosić lekarza weterynarii o specjalne krople czy obrożę przeciwkleszczową, które skutecznie odstraszają pasożyty. Uczulamy wszystkich zapalonych podróżników - uważajcie na kleszcze! Nigdy nie wiadomo, który z nich jest nosicielem groźnych wirusów. Stosując się do powyższych porad, skutecznie zminimalizujecie ryzyko ukąszenia i uchronicie się przed jego potencjalnymi polskie parki i ogrody – w sam raz na wiosenny weekend blisko miastaOto najciekawsze trasy rowerowe nad BałtykiemNajlepsze miejsca w Łodzi na wiosenny spacer. Tam warto wybrać się na przechadzkęRower z dzieckiem. Fotelik czy przyczepka - jak bezpiecznie podróżować z maluchem? Polecane ofertyMateriały promocyjne partnerakOAgz0s.